Piecza współdzielona (naprzemienna) w Polsce. Studium prawno-socjologiczne

Książka powstała z potrzeby zrozumienia jednej z najważniejszych i najbardziej skomplikowanych kwestii współczesnego prawa rodzinnego – pieczy współdzielonej. Jest to temat, który dotyczy nie tylko specjalistów z dziedziny prawa, socjologii czy psychologii, lecz przede wszystkim rodziców, którzy każdego dnia mierzą się z wyzwaniami związanymi z uregulowaniem i realizowaniem opieki nad dziećmi po rozstaniu. Publikacja dotyka nie tylko przepisów prawnych, ale głównie ludzkich emocji, relacji i codziennych wyborów. Piecza naprzemienna to nie tylko kwestia regulacji prawnych, ale realne wyzwanie dla rodzin, społeczeństwa i instytucji, które je wspierają.

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. Podstawy prawne i poglądy doktryny dotyczące pieczy nad dzieckiem rodziców żyjących w rozłączeniu

1. Wprowadzenie
2. Prawo rodzinne – analiza historyczna regulacji prawnych w kontekście zachodzących zmian społecznych
3. Kodeks rodzinny z 1950 r. – pozycja prawna dziecka
4. Kodeks rodzinny i opiekuńczy z 1964 r. – sytuacja prawna dziecka po rozstaniu rodziców
5. Charakter prawny art. 87 k.r.o.
6. Władza rodzicielska – aspekty prawno-moralne
6.1. Charakter prawny art. 95 k.r.o.
6.2. Uregulowania prawne władzy rodzicielskiej rodziców żyjących w rozłączeniu pozostających zarówno w małżeństwie, jak i poza nim (art. 58 i 107 k.r.o.)
7. Piecza współdzielona (naprzemienna) w świetle obowiązujących przepisów
8. Piecza współdzielona (naprzemienna) – poglądy psychologiczne
9. Podsumowanie

Rozdział 2. Orzecznictwo sądowe i analiza prawnoporównawcza w kontekście pieczy współdzielonej (naprzemiennej)

1. Wprowadzenie
2. Analiza przepisów prawa odnoszących się wprost do pieczy współdzielonej (naprzemiennej) w polskim porządku prawnym
3. Analiza linii orzeczniczych polskich sądów w zakresie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i realizowania kontaktów z dzieckiem
4. Piecza współdzielona (naprzemienna) w orzecznictwie sądów administracyjnych
5. Piecza współdzielona (naprzemienna) w świetle orzecznictwie europejskiego trybunału praw człowieka
6. Piecza współdzielona (naprzemienna). Analiza prawno-porównawcza – Belgia
7. Piecza współdzielona (naprzemienna). Analiza prawno-porównawcza – Wielka Brytania
8. Podsumowanie

Rozdział 3. Społeczny i psychologiczny aspekt pieczy współdzielonej nad dzieckiem w kontekście współczesnych zmian społecznych

1. Wprowadzenie
2. Zmiany społeczne współczesnej rodziny w kontekście pieczy współdzielonej (naprzemiennej)
2.1. Zmiana postrzegania i funkcji rodziny w Polsce po 1989 r.
2.2. Wpływ polityki rodzinnej państwa na model pieczy współdzielonej (naprzemiennej)
3. Aspekt socjologiczny, prawodawstwo i rola instytucji państwowych w przedmiocie pieczy współdzielonej (naprzemiennej) służące potrzebom społecznym
3.1. Najlepszy interes dziecka (dobro dziecka) jako przesłanka pieczy współdzielonej (naprzemiennej)
3.2. Wzruszalne domniemanie pieczy współdzielonej
4. Indywidualne funkcjonowanie poszczególnych członków rodziny, a piecza współdzielona (naprzemienna)
4.1. Funkcja pedagogizacji rodziców w zakresie realizacji pieczy współdzielonej (naprzemiennej)
5. Konflikt rodziców a piecza współdzielona (naprzemienna)
6. Podsumowanie

Rozdział 4. Założenia teoretyczne i metodologiczne badań własnych

1. Wprowadzenie
2. Przedmiot i cel badań
3. Hipotezy i pytania badawcze
4. Metody, techniki i narzędzia badawcze
5. Metody analizy statystycznej materiału badawczego
6. Podsumowanie

Rozdział 5. Uwarunkowania pieczy współdzielonej w Polsce w świetle wyników badań własnych

1. Wprowadzenie
2. Model pieczy współdzielonej (naprzemiennej) w opinii sędziów sądów powszechnych
2.1. Czym jest piecza współdzielona (naprzemienna) – próba zdefiniowania pojęcia
2.2. Spór rodziców w kontekście stosowania pieczy współdzielonej (naprzemiennej)
2.3. Uregulowania pieczy współdzielonej w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym a sytuacja dziecka
2.4. Podsumowanie
3. Model pieczy współdzielonej (naprzemiennej) w opinii badanych rodziców
3.1. cechy społeczno-demograficzne próby badawczej
3.2. Sposób zaangażowania rodziców w wychowanie dziecka przed rozstaniem oraz postrzeganie relacji między rodzicem a dzieckiem
3.3. Opieka współdzielona jako formą opieki nad dzieckiem, po rozstaniu rodziców z uwzględnieniem wad i zalet tego modelu opieki
3.4. Sprawowanie modelu pieczy współdzielonej, a bezwzględne porozumienie między rodzicami
3.5. Forma realizowanej pieczy współdzielonej oraz wpływ tej opieki na dziecko. Zalety i zagrożenia płynące z wykonywania pieczy współdzielonej
4. Podsumowanie i wnioski badań własnych

Rozdział 6. Sugerowane zmiany w polskiej legislacji na podstawie przeprowadzonych badań – w ujęciu legislacyjnym. Wnioski de lege ferenda

1. Wprowadzenie
2. Inicjatywy i projekty dotyczące pieczy współdzielonej (naprzemiennej) w Polsce
2.1. Rządowy projekt zmian ustawowych z 2014 r.
2.2. Senacka propozycja zmian ustawowych z 2020 r.
2.3. Rządowy projekt zmian ustawowych z 2019 r.
2.4. Projekt rzecznika praw Dziecka zmiany całego Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
3. Postulowane zmiany polskiej legislacji na podstawie przeprowadzonych badań – wnioski de lege ferenda
3.1. Terminologia
3.2. Propozycja kształtu przepisów
3.3. Piecza współdzielona – definicja oraz miejsce zamieszkania dziecka
3.4. Sposób uregulowania pieczy współdzielonej
3.5. Przesłanki orzeczenia o pieczy współdzielonej
3.6. Poszerzanie świadomości rodziców – psychoedukacja i konflikt rodziców w zakresie pieczy współdzielonej
4. Podsumowanie

Wnioski końcowe
Bibliografia
Spis tabel i wykresów
Aneksy

Autor: Honorata Janik-Skowrońska
Data wydania: 2024
Liczba stron: 312

Format: B5
Oprawa: miękka