Wykładnia umowy kredytu bankowego. Kredyty frankowe i złotówkowe. Komentarz praktyczny z orzecznictwem. Decyzje Prezesa UOKiK. Przykłady klauzul niedozwolonych

Praktyczny komentarz do problematyki umowy kredytu bankowego z najnowszym orzecznictwem i decyzjami UOKIK.

Książka w sposób praktyczny omawia umowę kredytu. Zawiera przykłady postanowień umownych, w tym klauzul niedozwolonych (m.in. abuzywność klauzul indeksacyjnych oraz klauzul denominowanych do walut obcych).

Praktyczny komentarz uwzględnia bogaty przegląd zarówno orzecznictwa (sądów apelacyjnych, Sądu Najwyższego oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej), jak i decyzji Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W książce znajdują się również przykłady postanowień z umów kredytu bankowego, aby możliwe było ustalenie, czy postanowienia umowy są zgodne z prawem, w tym z przepisami konsumenckimi.

Udzielanie kredytów stanowi jeden z podstawowych filarów działalności banków regulowanych ustawą. Dzięki kredytom zarówno osoby fizyczne, jak i prawne mogą nabywać dobra czy zrealizować inwestycję, na które bez tego finansowania nie mogłyby sobie pozwolić. W sporach na tle kredytów frankowych wskazany jest obiektywizm i spojrzenie na racje obu stron sporu. Nie sposób pisać o kredytach frankowych z pominięciem istoty umowy kredytu bankowego. 

Pozycja stanowi omówienie wykładni umów kredytu bankowego z kompleksowym uwzględnieniem wszystkich aktów regulujących tą tematykę tj.

• ustawy z 29.8.1997 r. – Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1896 ze zm.) stanowiącej lex specialis względem ustawy z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.);
• ustawy z 23.3.2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1027 ze zm.);
• ustawy z 16.5.2021 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1083 ze zm.); rekomendacji KNF; itp.

Celem takiego opracowania przedmiotowych zagadnień jest „zwrócenie" umowy kredytu bankowego prawu bankowemu. Analizując dostępne orzecznictwo i doktrynę, można dostrzec cywilistyczne ujęcie instytucji kredytu, a umowa kredytu bankowego nie może być rozpatrywana wyłącznie z punktu widzenia Kodeksu cywilnego.

Publikacja zawiera omówienie m.in.:

• instytucji umowy kredytu bankowego, co należy do głównych świadczeń stron umowy, jakie są postanowienia w umowie kredytu i co one oznaczają;
• przykładów postanowień z umów kredytu bankowego, aby możliwe było ustalenie, czy postanowienia w umowie są zgodne z prawem, w tym z przepisami konsumenckimi;
• kwestii procesowych w sporach na linii bank–kredytobiorca i kredytobiorca–bank;
• najnowszych trendów w prawie konsumenckim, w tym traktowanie jako konsumenta przedsiębiorcy jednoosobowego czy innych podmiotów;
• wpływu pandemii COVID-19 na umowy kredytu hipotecznego;
• umów kredytów frankowych;
• postanowień kredytów indeksowanych/denominowanych do CHF wraz z orzeczeniami i stanowiskami organów, takich jak np. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów;
• analiza poglądu mówiącego, że kredyty frankowe były umowami na instrument pochodny.

W kolejnym, 2. wydaniu uwzględniono najnowszy stan prawny obejmujący zmiany wprowadzone m.in. ustawą z 25.2.2021 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 680) dokonującą modyfikacji w krajowym porządku prawnym w związku z wejściem w życie regulacji prawnych Unii Europejskiej dotyczących wymogów kapitałowych dla instytucji finansowych, tzw. CRD V/CRR II.

Dyrektywa CRD V oraz rozporządzenie CRR II stanowią elementy pakietu legislacyjnego obejmującego m.in. zmiany:

• dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/879/UE z 20.5.2019 r. zmieniającej dyrektywę 2014/59/UE w odniesieniu do zdolności do pokrycia strat i dokapitalizowania instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz dyrektywę 98/26/WE (Dz.Urz. UE L Nr 150, s. 296 ze zm.);
• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z 20.5.2019 r. zmieniające rozporządzenie (UE) Nr 575/2013 w odniesieniu do wskaźnika dźwigni, wskaźnika stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego kontrahenta, ryzyka rynkowego, ekspozycji wobec kontrahentów centralnych, ekspozycji wobec przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, dużych ekspozycji, wymogów dotyczących sprawozdawczości i ujawniania informacji, a także rozporządzenie (UE) Nr 648/2012 (Dz.Urz. UE L Nr 150, s. 1, ze zm.);
• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/877 z 20.5.2019 r. zmieniającego rozporządzenie (UE) Nr 806/2014 w odniesieniu do zdolności do pokrycia strat i dokapitalizowania instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (Dz.Urz. UE L Nr 150, s. 226).

Celem dyrektywy CRD V oraz rozporządzenia CRR II jest uzupełnienie programu reform o rozwiązania wypracowane przez podmioty odpowiedzialne za ustanawianie ogólnoświatowych standardów, tj. Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego i Radę Stabilności Finansowej.

Pozycja obejmuje również zmiany wynikające z regulacji wprowadzonych w czasach koronawirusa (COVID-19) wprowadzone m.in. ustawą z 31.3.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568 ze zm.) oraz przez tarczę antykryzysową, czyli pakiet rozwiązań przygotowanych przez rząd, który ma ochronić polskie państwo i obywateli przed kryzysem wywołanym pandemią koronawirusa.

Książka skierowana jest do pełnomocników procesowych (adwokatów, radców prawnych) oraz sędziów, którzy w swojej pracy mają do czynienia z kredytami bankowymi. Jest ona adresowana także do praktyków zajmujących się umowami kredytu bankowego, ale także instytucji finansowych i osób prowadzących spory na tle umów bankowych. Ponadto książka będzie przydatna także dla osób pracujących w bankach, zawierających umowę kredytu, prowadzących spór bankowy, a także dla wszystkich zajmujących się daną tematyką.